Werkgroep Kierkegaard - verslag bijeenkomst van 25 maart 2011.
Aanwezig:Sam Landuyt, Noël Melis, Gisèle Peeters, , Rit Van den Bergh, Aad Van der Perk, Fientje Van Otten, André Vermaut, Chris Vonck
Afwezig en verontschuldigd: Jan De Wachter, Jan Gysen, Levi Matuszczak, Paul Plompen , Hedwig Van Damme, Bavo Van Eesbeeck,We nemen eerst kennis van het mailtje van onze vriend en medelid Jan Gysen. Hij schrijft: “Kierkegaard maakt het zich en ook ons erg moeilijk door zijn gepieker over de erfzonde. In de traditie van het Hindoeïsme is er nergens sprake van enige erfzonde”. Na enig nadenken besluiten we tegen volgende keer aan alle leden de schriftelijke vraag voor te leggen:
“Wat betekenen voor u persoonlijk, in uw intieme overtuiging, het begrip zonde, toestand van zondigheid, erfzonde, gevolgen van erfzonde in u zelf en in de wereld?”
We beloven u de antwoorden op te nemen in het verslag en te publiceren op de weblog: www.werkgroepkierkegaard.blogspot.com. Als u het verlangt kan het ook anoniem.
Sam belooft tegen volgende vergadering een samenvatting te maken van het eerste hoofdstuk, samen met het voorwoord en de inleiding van Het Begrip Angst. Dit om iedereen, ook de afwezigen, toe te laten beter kennis te maken met het werk.
We starten met hoofdstuk II. Angst die de erfzonde in haar voortgang bewerkt.
Terwijl hoofdstuk I retrograde te werk ging, vertrekt K. nu op progressieve wijze en wel lapidair: “Met de zondigheid werd de seksualiteit gesteld en begint de geschiedenis van de mensheid” (p. 185). Seksualiteit op zichzelf is niet zondig. Begeerte op zich al evenmin. Waarom dan die koppeling? Het moet ergens liggen in het feit dat, volgens K. door de zondigheid ‘bewustzijn’, d.w.z. ‘geest’ in Adam wakker geworden is (niet meer ‘dromend’ is - onderscheid tussen goed en kwaad?) en dat van dan af de aanwezige seksualiteit en begeerte ineens bewuste en gekozen opties zijn en zodoende mogelijkheid tot zonde geworden. Zonde, mogelijk geworden door het ontstaan en ontwikkelen van reflectie? Het onderscheid tussen goed en kwaad schept meteen de mogelijkheid van vrijheid. Zodoende dat van dan af ook geschiedenis ontstaat: menselijke historiek, gevat in procreatie van generatie op generatie. Het woord seksualiteit is hierbij echter minder gelukkig gekozen. Waarom niet erotiek of menselijke seksuele liefde?
Men merkt op dat K. hier ook ageert tegen de Deense staatskerk van toen die het begrip erfzonde en schuld maar al te graag sterk poneerde en zo de macht over de ‘zielen’ van haar gelovigen beter behield. Chris merkt ook op dat in de orthodoxe kerken het begrip erfzonde veel minder sterk aanwezig is.
Over wat K. schrijft over de modus operandi van de psycholoog is men kritisch. K. is ongetwijfeld een goed waarnemer van menselijk gedrag en zijn pseudoniemen zijn elk een dichterlijke verhouding tot die waarnemingen. Maar doet hij het niet – zie zijn beschrijving op pag. 187 - ten koste van de waargenomen andere, die hij als een echte jager, heel stil benadert om hem uit zijn schuilhol te lokken? De psychotherapeut van vandaag zou protesteren.
We gaan nog verder in op allerlei grondbegrippen die door de lezing bij ons aan de oppervlakte komen: stemming en gemoed, volkomenheid en verlangen naar volkomenheid, gelatenheid (Gelassenheit - Eckhart) en oplossing van het Zelf (Boeddhisme) als de verzoening met de Vader door de verlossingsdaad van de Zoon een voltrokken feit geworden is. Met ook de tegengestelde mening dat pas vanaf de verlossing en verzoening de mens zijn echte wezenlijke taak in de schepping kan aanvangen (en geen rijstpap met gouden lepeltjes hoeft te eten).
Volgende bijeenkomst: 29 april 2011 te 16 uur.
S.Landuyt
Geen opmerkingen:
Een reactie posten