donderdag, februari 02, 2012

Werkgroep KIERKEGAARD Bijeenkomst van 25 november 2011.

Verslag bijeenkomst

Aanwezig: Lydia Bonte, J.L. Bogaerts, Sam Landuyt, Noël Melis, Paul Plompen, Rit Van den Berg, Fientje Van Otten , Chris Vonck.
fwezig en verontschuldigd: Jan Gysen, Levi Matuszczak, Gisèle Peeters, Hedwig Van Damme, Aad Van der Perk.

We vangen aan met de bespreking van het artikel door Herman Lodewijckx over The Crisis of Identity,  van de hand van Thomas Kochalumchuvattil. Kernthema van dit betoog is dat de Afrikaanse mens nog sterk behept is met wat we kunnen noemen een ‘collectief of groepsego’ en dat een ontmoeting met de filosoof Kierkegaard de richting aangeeft naar de individualiteit: persoonlijke vrijheid, maar ook persoonlijke verantwoording. In Afrikaanse termen vertaald kan men de Ubuntofilosofie aanwijzen als degene die de existentie introduceert in het Afrikaanse denken. De revival van de Ubuntofilosofie kan aldus wellicht op specifiek Afrikaanse wijze het proces naar de individuatie in gang zetten.
In het Westen werd door het Christendom de individuele vrijheid en verantwoordelijkheid vanaf het begin gesteld, zij het dat deze ontwikkeling onder de waakzame hoede van de kerkelijke autoriteit verliep en dat het archaïsch autoritair/patriarchaal model in bvb het huwelijk en van de structuur van de kerken zelf tot diep in de negentiende eeuw gevoed en geëerd werd als steunpilaar van de ganse maatschappij. Het is pas vanaf de Renaissance en later via de Verlichting en de Romantiek dat in het Westerse bewustzijn (denken én emotie/gevoelens) de individualiteit tot ontwikkeling gekomen is, mede met de gelijkberechtiging van man en vrouw bvb. Dergelijke ontwikkeling in het Westen is vrij lang voorloper geweest en wordt mede ondersteund door het in het Westen gebruikte Sociale Zekerheidsmodel. Deze Sociale Zekerheid laat bvb toe dat het kind in Europa (en bij uitbreiding in de USA) zich al vroeg emancipeert van zijn ouders en dat de oudjes niet afhankelijk worden van hun kinderen als ze werkonbekwaam, ziek of invaliede geworden zijn. In andere werelddelen, Azië evengoed als Afrika, geldt de uitgebreide familie, uitgebreid tot allerlei papa’s, ooms en tantes en mede daarin het patriarchale model van het kerngezin, als enige waarborg van sociale zekerheid voor het ganse leven van jong én oud.
Deze maatschappelijke structuur is echter slechts de sociale emanatie van een psychische bewustzijnstoestand. Deze individuatie die over eeuwen gegroeid is in ons Westers bewustzijn, is thans de hoofdtoon geworden, zij het dat er nog een heel sterke strijd gevoerd wordt over en weer over wie wat te zeggen heeft en waar de grenzen tussen de individuen liggen. Is de vrijheid van de ander de grens van mijn vrijheid?
We gaan verder in onze gesprekken en keren terug naar Kierkegaard en naar het christelijke geloof en geloven. Met de vraag wat voor ieder van ons, in zijn intimiteit de eigenlijke Godsbeleving is. Niet alleen dus volgens de kerkelijk dogmatische versie of de filosofische -theologische versie, maar de intieme, zeer persoonlijk individuele beleving, zij het gevoed en geformuleerd in termen van dogma, geloofsopenbaring en theologie. Is daar een kern van Ontmoeting met God of is er enkel een kern van een geresumeerde theologie/filosofie?

Geen opmerkingen: